DENTOPEDIJA

Abfrakcija –  nastaje stresnom okluzijom, koja može završiti pucanjem zubne gleđi u područjima gde je ona najtanja (cervikalni delovi zubne krune).

Abrazija – definiše se kao patološki gubitak čvrstog zubnog tkiva putem neuobičajenog mehaničkog procesa, koji uključuje prisustvo stvarnog objekta ili supstance, ponavljanim dospevanjem u usnu duplju i ponavljanim kontaktom sa zubnim tkivom.

Adhezivni most – pravi se u stomatološkoj ordinaciji, tokom samo jedne posete stomatologu, tako što se za relativno kratko vreme dobija gotova nadoknada. Adhezivna nadoknada je minimalno invazivan vid terapije (više…).

Afta (grizlica) ­– Afte ili grizlice u ustima jedna su od najčešćih bolesti oralne sluzokože, a oštećenja mogu da se pojave na skoro svim delovima usne duplje (više…).

Alergija – stanje povećane osetljivosti na pojedinu hranu, čestice prašine, polen, ujede insekata ili lekove.

Amalgam – materijal za trajne ispune, legura žive sa jednim ili više metala. Legura se meša sa živom da bi se dobio amalgam za zubne ispune. Amalgam se stavlja kao ispun uglavnom na premolarima i molarima, odnosno izvan linije osmeha jer ne zadovoljava estetski kriterijum.

Amputacija – odsecanje, odnosno amputacija jednog ili dva korena zuba.

Analgetik – supstanca, lek koji umanjuje bol.

Analgosedacija – kratkotrajna opšta anestezija, to jest kratkotrajno uspavljivanje blagim intravenskim anestetikom, koji dovodi do sedacije, odnosno stanja u kojem se pacijent oseća relaksirano i bezbrižno, uz očuvanje svesti  (više…).

Anestezija – stanje nemogućnosti osećaja (bol, toplo, hladno, itd) (više…oralna hirurgija).

Antibiotik – supstanca, lek sposoban da uništi ili spreči razvoj bakterija.

Apikotomija ili resekcija vrha korena zuba – hirurška intervencija odstranjivanja vrha korena zuba i okolnog bolesnog tkiva (više…).

Apsces – gnojno zapaljenje, jasno ograničeno, membranom odvojeno od okolnog zdravog tkiva.

Atricija –  definiše se kao fiziološki gubitak zubnih tkiva tokom kontakta zub na zub, bez prisustva strane supstance.

Beljenje zuba – predstavlja najmanje invazivnu metodu, prilikom koje se ne narušava zubno tkivo, a dobijaju se belji i svetliji zubi (više…).

Bezmetalo-keramička krunica – veštačka nadoknada koja najviše  liči na prirodne zube. Materijal od koga se izrađuje je cirkonijum, litijum-disilikatna keramika, presovana keramika itd. (više…).

Cement zuba – pokriva koren zuba i predstavlja najslabije mineralizovano tkivo među tvrdim zubnim supstancama.

Cista – patološka šupljina koja je iznutra obložena epitelom i ispunjenu tečnošću, a od okolnog tkiva je odvojena vezivnim tkivom. Ciste mogu biti ciste mekih tkiva i ciste tvrdih tkiva ( više…).

Cistektomija – hirurška intervencija odstranjivanja ciste iz koštanog ili mekog tkiva usne duplje (više…).

Demineralizacija – posledica narušene ravnoteže u usnoj duplji je otpuštanje kalcijumovih i fosfatnih jona iz zuba i gubitka minerala zuba (više…).

Dentalni karijes – progresivna destrukcija gleđi, dentina i cementa uzrokovana aktivnošću mikroorganizama na površini zuba (više…).

Dentalni plak – (biofilm) – bezbojna i meka koncentrovana masa, sastavljena od različitih bakterija i ostataka ćelija, koja se nalazi pričvršćena za zube preko dentalne pelikule (zubne opne), a nastaje usled loše oralne higijene. Ove naslage mogu biti obojene hranom i homogenim bakterijama.

Dentin – slabije mineralizovano tkivo od gleđi, nalazi se ispod gleđi u kruničnom delu zuba, a iznad pulpe.

Dijastema – povećan razmak između zuba (više…).

Direktno modelovane kompozitne fasete – postavljaju se tokom jedne posete stomatološkoj ordinaciji (više…).

Endodontska terapija – lečenje obolele pulpe koja se nalazi u šupljini krunice i korena zuba. Pulpa najčešće oboleva usled dubokog karijesa. Terapija, ako je moguće, podrazumeva očuvanje same pulpe, ali – ako je proces već odmakao – onda se pristupa otklanjanju pulpe i čišćenja kanala korena, pomoću instrumenata i sredstava za ispiranje. Nakon lečenja, kanal se puni pastom i gutaperka poenima, a zub se zatvara plombom (ispunom) ili se pravi protetska nadoknada keramička krunica (više…).

Erozija zuba – trajan gubitak zubnog tkiva, uzrokovan isključivo delovanjem kiselina na površinu zubne gleđi (više…).

Estetska stomatologija – najmanje invazivna grana stomatologije, nastala iz težnje da se pacijentu omogući dobijanje prirodno skladnog izgleda mekih i tvrdih oralnih tkiva (više…).

Fabričke kompozitne fasete – ljuspice, viniri – prave se u više oblika i veličina, imaju dovoljnu čvrstoću, odličnu estetiku, dugotrajne su i postavljaju se tokom jedne posete stomatologu (više…).

Fluor – gas, halogeni element, ne nalazi se slobodan u prirodi. Fluoridi sprečavaju karijes zuba tako što gleđ čine otpornijom na dejstvo kiselina.

Fluorisanje zuba – lokalna aplikacija različitih sredstava sa visokim sadržajem fluora na zube, u cilju njihove zaštite od karijesa. Koriste se paste, lakovi i gelovi, kojima se premazuju površine zuba (više…).

Fokalna žarišta – patološki procesi u predelu usne duplje koji bi mogli biti žarišta. To znači da, pod određenim okolnostima, mogu izazvati oboljenja (srca, bubrega, zglobova, alergijske reakcije, itd).

Frenektomija – resice – hirurška intervencija, presecanja resice, izvodi se zbog predebelog ili prekratkog frenuluma – resice odnosno plike (više…).

Gangrena – nekrotična, odumrla pulpa inficirana mikroorganizmima.

Gingivektomija – hirurški zahvat kojim se odstranjuje deo gingive, koja čini meki zid parodontalnog džepa (više…).

Gingivitis – zapaljenje desni (više…).

Gingivoplastika – hirurški zahvat kojim se odstranjuje nabujalo tkivo gingive, a time otklanjaju i parodontalni džepovi. Gingivoplastikom se tkivu vraća oblik kakav je bio pre oboljenja (više…).

Granulom – predstavlja hronično zapaljenje tkiva oko vrha korena zuba bez vidno izraženih simptoma oboljenja.

Gummy smile – osmeh kod kojeg se ispod gornje usne prekomerno vide desni (gingivalno tkivo) (više…).

Hemisekcija zuba – presecanje u vertikalnom smeru gde se jedan koren, odnosno deo zuba čiji je parodoncijum razoren, odstranjuje.

Imedijatna proteza – privremena proteza – totalna ili parcijalna proteza koja se stavlja u usta neposredno po vađenju prirodnih zuba (više…).

Impaktiran zub ili retiniran zub – zub koji ne može da iznikne zbog: mehaničke prepreke, pogrešnog smera uzdužne osovine zuba, predubokog položaja zametka, patoloških procesa, hereditarnih uzroka, pomanjkanja impulsa rasta. Najčešće impaktirani zubi su gornji očnjaci i gornji i donji umnjaci (više…).

Implantat – zubni – titanijumski vijak, koji se hirurški ugrađuje u viličnu kost, gde zamenjuje koren zuba koji nedostaje (više…).

Kamenac – zubni – nastaje taloženjem soli i minerala iz pljuvačke u dentalni plak (više…).

Karijes zuba – bakterijska infekcija uzrokovana specifičnim bakterijama koje se nalaze u biofilmu plaka tj. mekoj zubnoj naslazi (više…).

Kompozitne fasete – (ljuspice, viniri) – predstavljaju nadoknadu labijalne (spoljne, vidljive) površine zuba, koja se najčešće postavlja na zube u frontalnoj regiji (više…).

Kompoziti – materijali za trajne ispune. Predstavljaju kombinaciju najmanje dva materijala različite hemijske prirode. Spadaju u estetske materijale (“bele “plombe) te se koriste za ispune na prednjim i bočnim zubima (više…).

Krunica zuba – deo zuba prekriven gleđi od slobodnog ruba desni do okluzalne površine ili incizalne ivice.

Metalo-keramička krunica zuba – veštačka nadoknada koja je prekrivena keramikom, boje prirodnog zuba, direktno na metalnoj košuljici (više…).

Metalo-keramički most – veštačka nadoknada jednog ili više izgubljenih zuba, u cilju rekonstrukcije odnosa i rehabilitacije funkcija oštećenog mastikatornog organa. Keramički materijal je boje prirodnog zuba, direktno postavljen na metalni skelet (više…).

Nekroza – odumiranje tkiva pulpe, koje nastaje postepeno ili brzo, u zavisnosti od uzroka.

Obrada parodontalnih džepova – kiretaža – konzervativni terapijski zahvat kojim se deluje na parodontalne džepove, u cilju njihovog smanjenja ili potpune eliminacije. Sastoji se u uklanjanju patološki izmenjenog tkiva parodoncijuma ( više…).

Parcijalna proteza – mobilna nadoknada za više izgubljenih prirodnih zuba. Pacijent može da je vadi i ponovo stavlja u usta (više…).

Piezohirurgija – koristi piezo aparat i kao savremena tehnologija osigurala je svoje mesto prvenstveno u modernoj implantologija (više…).

Plomba – ispun koji se stavlja u obrađenu i očišćenu šupljinu zuba. Plomba ima zadatak da vrati prvobitan oblik zuba i da zaustavi napredovanje karijesa. Ispuni mogu biti: od amalgama, od kompozitnih materijala, ormocera, keramičkih inleja ili onleja (više…).

Privremena kruna – zaštitna kruna od akrilatnog materijala, koja štiti zub i okolno tkivo do izrade stalne fiksne nadoknade (više…).

Privremena proteza – imedijatna proteza – totalna ili parcijalna zubna proteza koja se iz estetskih i funkcionalnih razloga pravi i nosi kraći vremenski period – do dobijanja stalne proteze (više…).

Privremeni most – nadoknada nakon izbrušenih i pripremljenih  zuba od brzovezujućeg akrilata. Štiti izbrušene zube i meka tkiva do izrade, odnosno cementiranja stalnog mosta (više…).

Proteza – veštačka zamena za izgubljene prirodne zube i potporna tkiva. Postoje: totalna, parcijalna, imedijatna, skeletirana (vironit, metalna) proteza (više…).

Pulpa – zubna pulpa je smeštena u šupljini krunice i korena zuba. Izgrađena je od ćelija, vlakana, krvnih i limfnih sudova, nerava i osnovne supstance.

Pulpitis – zapaljenje – inflamacija  zubne pulpe.

Remineralizacija – proces kada koncentracija rastvorljivih kalcijumovih i fosfatnih jona u pljuvački postane prezasićena u odnosu na zub, a uz prisustvo makar male količine fluoridnih jona, minerali se mogu ponovo vratiti u delimično demineralizovanu gleđ (više…).

Režanj operacija – hirurški zahvat koji se najčešće koristi u odstranjivanju parodontalnog džepa (više…).

Sinus lift – podizanje poda sinusa – primenjuje se u slučajevima bezubosti u bočnim regionima gornje vilice (više…).

Skeletirana proteza – vironit, parcijalna proteza koja se sastoji od metalnog skeleta sa krunicama akrilatnih ili porcelanskih zuba, povezanih za skelet pomoću akrilatnog materijala. Oblik i veličina skeleta i sistem kukica ili kopči (atečmena) zavisi od rasporeda i oblika preostalih zuba i veličine bezubog prostora (više…).

Subgingivalni kamenac – mineralizovani plak koji se nalazi ispod ruba (više…).

Supragingivalni kamenac – mineralizovani plak koji se nalazi iznad ruba desni (više…).

Totalna proteza – nadoknada za sve izgubljene prirodne zube donje ili gornje vilice i njihova potporna tkiva (više…).

Zalivanje fisura – postavljanje zaštitnih materijala na grizne površine mladih stalnih zuba u cilju sprečavanja nastanka karijesa.( više…).